Maak pesten verleden tijd met KiVa! Ontdek ons krachtige anti-pestprogramma, ontwikkeld om een veilige en ondersteunende omgeving te creëren. Met bewezen effectieve methoden en tools bouwen we samen aan een school zonder pestgedrag. Kies voor KiVa en maak een positieve verandering op jouw school!

Een fijn en veilig schoolklimaat versterkt het welbevinden en vergroot het werk- en leerplezier van iedereen: niet enkel leerlingen, leerkrachten en directie, maar ook ouders en buitenschoolse opvang zijn betrokken partijen.

Een KiVa-school worden en blijven is:

• een bewuste keuze van alle betrokkenen.
• een geduldige keuze: weten dat je niet van vandaag op morgen de (school)wereld verandert, maar dat je kiest voor een veranderingsproces over meerdere jaren.
• een keuze die inspanningen vraagt, maar daar enorm veel voor teruggeeft.

Pesterijen kunnen altijd de kop opsteken, ook in KiVa-scholen. Van zodra een pestprobleem zichtbaar wordt of gemeld wordt, komt het de school toe om te reageren. Dat gebeurt best op maat van elk probleem. De leden van het KiVa-kernteam maken tijdens de intensieve training kennis met een waaier aan interventiemethodes. Onderstaand schema verduidelijkt welke gespreksvormen en interventies tijdens de KiVa-training aan de
deelnemers worden aangereikt en verkend.

In de niet-confrontererende aanpak spreekt het team (alle) leerlingen aan op hun verantwoordelijkheid: wat zullen ze doen om het pesten te stoppen? Hoe zorgen ze ervoor dat het slachtoffer er terug bij hoort?

De confronterende aanpak richt zich tot wie pest of meepest. Hun niet-toelaatbaar gedrag wordt genoemd. Pesters krijgen de opdracht zich te verontschuldigen en ervoor te zorgen dat het pesten stopt.

Geen enkele ouder wil dat zijn kind gepest wordt of dat zijn kind een pestkop is. Ouderbetrokkenheid is van essentieel belang. Het KiVa-project werkt zowel in het preventieluik als bij aanpak van pestincidenten samen met de ouders.

• Ouderavond organiseren: de school legt uit hoe zij het positief contact tussen de kinderen bevorderen en hoe ze het pestgedrag tegengaan.
• Ouders informeren: ouders worden via maandelijkse nieuwsbrieven geïnformeerd over het KiVa-project. 
• Ouders betrekken: bij pestproblemen die te maken hebben met hun kind worden ouders nauw betrokken.

Een grootschalige internationale studie toont aan dat ongeveer 1 op 5 Vlaamse 10- tot en met 18-jarigen de afgelopen maanden slachtoffer werd van pestgedrag. Iets meer dan 1 op 20 van diezelfde groep, ongeveer 34 500 Vlaamse kinderen en jongeren, wordt wekelijks gepest. Geen basis-, noch secundaire school die hier aan ontsnapt.

Dit betekent dat evenveel gezinnen en klassen mee het slachtoffer zijn van wat zich, vaak op een verdoken manier, afspeelt tussen kinderen en jongeren. Woede, angst, frustratie en machteloosheid zijn gevoelens waarmee zowel de slachtoffers als hun omgeving mee te kampen krijgen. De gevolgen voor slachtoffers, daders en omstanders worden nog te vaak onderschat. Zo toont onderzoek bij slachtoffers een ernstig verhoogd risico op problemen op korte en lange termijn. Het gaat dan om leer- en sociale problemen, fysieke gezondheidsproblemen, psychische schade en een levenspad dat bezwaard wordt met een gebrek aan zelfvertrouwen, angst en frustratie die het eigen geluk in de weg staan.

Binnen elke KiVa-school wordt een kleine groep leraren of medewerkers intensief voorbereid op de realisatie van KiVa in de eigen school: het KiVa-kernteam. Dit team is de motor van de KiVa-werking en werkt nauw samen met de schooldirectie en het zorgteam. Ze streven naar maximale samenwerking met alle leden van het schoolteam. Een draaiboek biedt de leden van het KiVa-kernteam de mogelijkheid om het programma breed te implementeren op school-, team- en klasniveau. De belangrijkste taken van het KiVa-kernteam zijn:

• het opstellen van het KiVa-jaarplan: hierop staan alle acties en initiatieven die door het schoolteam worden genomen en kaderen binnen de KiVa-werking
• het organiseren van teamvergadermomenten: verduidelijken van de KiVa-visie, voorbereiding kick-off, werkafspraken i.v.m. toezicht op de speelplaats en in de refter, voorbereiding en evaluatie van lessen of andere activiteiten, aanleren van werkvormen, voorbereiding ouderavond
• de organisatie en interpretatie van de jaarlijkse afname van de monitor
• zorgen voor de zichtbaarheid van KiVa op school: ophangen van KiVa-posters, gebruik van KiVa-hesjes
• ondersteunen van leraren voorafgaand aan of tijdens de lessen
• onderzoeken en oplossen van pestproblemen: gesprekken voeren, observeren op school
• participeren aan MDO’s waarin pestproblemen worden besproken
• participeren aan gespreksmomenten met ouders van gepeste of pestende leerlingen
• participeren aan terugkom- en intervisiedagen voor KiVa-kernteams.

Heel de school heeft elke maand aandacht voor een nieuw KiVa-thema.

Samen vormen ze een geheel. Ze werken toe naar de waarden en vaardigheden die schuilen achter de KiVa-code. Tijdens deze tien themalessen ligt de focus op:

• het werken aan een positieve groepsvorming
• het stimuleren van de sociale vaardigheden
• het bouwen aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen
• het aanleren van strategieën om slachtoffers te helpen en pesters te ontmoedigen
• het vergroten van de weerbaarheid van alle kinderen

Ontdek de tien thema’s:

Met de KiVa-monitor krijgt elke KiVa-school een instrument in handen dat toelaat de eigen KiVa-werking en de brede zorg voor welbevinden op school te evalueren. De KiVa-monitor bestaat uit een set van digitale vragenlijsten. Elke vragenlijst is wetenschappelijk getest en richt zich tot leerlingen en leerkrachten. Scholen die de digitale vragenlijsten invullen, ontvangen een feedbackrapport met een korte resultaatbespreking en aanbevelingen voor de toekomst.

Op basis van de evaluatie krijgt de school een preciezere kijk op haar KiVa-werking. Met die informatie in de hand kan elk schoolteam bepalen waar ze in de toekomst naartoe wil werken en welke initiatieven wenselijk zijn om de eigen ambities waar te maken. KiVa-scholen komen zo tegemoet aan de verwachtingen en eisen van het Referentiekader Onderwijskwaliteit, de doorlichting 2.0 en het nieuwe decreet leerlingenbegeleiding: belangrijke troeven voor scholen die uit zijn op het garanderen van de best mogelijke onderwijskwaliteit.